Kira-kira 15 tahun yang lalu bertempat di
Arena AufSchalke, Jose Mourinho menggoncang dunia bolasepak menerusi kemampuan
beliau mengemudi FC Porto menjulang trofi Liga Juara-Juara Eropah buat kali kedua
dalam sejarah kelab gergasi dari Portugal itu.
Setahun sebelum kejayaan di Gelsenkirchen
itu, Mourinho sudahpun memberikan petanda
bahawa beliau bakal muncul antara pengurus berprofil tinggi menerusi kejayaan
membawa FC Porto menjulang trofi UEFA Cup (sekarang Liga Europa).
Kejayaan Mourinho dan skuad bimbingannya menewaskan
AS Monaco di Arena AufSchalke itu tiket buat beliau mengetuk pintu ke saingan
liga lebih elit berbanding Primeira Liga. Beliau akhirnya memilih untuk menjadi
sebahagian anggota reformasi Roman Abramovich di Stamford Bridge bagi mencabar
dominasi Manchester United dan Arsenal di Liga Perdana.
Yang
Istimewa
Mourinho memang diakui merupakan salah
seorang antara jurutaktik terbaik di dunia ketika zaman keemasannya selaku
pengendali. Di Stamford Bridge, beliau bukan sahaja berjaya meletakkan Chelsea
sebagai kuasa baharu bolasepak Inggeris malah sering membuatkan lagenda seperti
Sir Alex Ferguson dan Arsene Wenger bungkam setiap kali United atau Arsenal
berdepan skuad kendaliannya.
Di penghujung musim 2004-05, John Terry
menjulang trofi kejuaraan Liga Perdana sekaligus menandakan berakhirnya kemarau
50 tahun kejuaraan liga buat kuasa baharu bolasepak Inggeris dari kota London
itu. Dibantu pemain-pemain berbakat besar seperti Arjen Robben, Frank Lampard,
Didier Drogba, Ricardo Carvalho, Claude Makelele dan John Terry, Chelsea
menerusi sentuhan magis Mourinho mengekalkan mahkota kejuaraan liga musim
berikutnya (2005-06).
Sentuhan emas Mourinho bukan sekadar melakar
taktik di atas padang tetapi kemampuan beliau meningkatkan tahap permainan
pemain-pemain seperti Deco, Joe Cole, John Terry dan Frank Lampard menguatkan
lagi hujah mengapa beliau layak dilabel sebagai `The Special One’. Chelsea ketika itu bukan sahaja barisan yang
sangat dicemburui tetapi sukar untuk ditewaskan oleh mana-mana pencabar mereka.
Meskipun dua kejuaraan Liga Perdana, Piala FA
dan Piala Liga selain Perisai Komuniti berjaya beliau hadiah kepada `The Blues’, pencapaian itu nampaknya
tidak mampu memuaskan hati Roman Abramovich berikutan kegagalan mereka
memenangi trofi Liga Juara-Juara. Selepas `rumours’
demi `rumours’ bertiup kencang
tentang pemecatan Mourinho, beliau akhirnya `dipaksa’ meninggalkan Stamford
Bridge pada September 2007.
Hampir setahun menganggur, Mourinho
kemudiannya dinamakan sebagai pengganti Roberto Mancini selaku pengendali
baharu Inter Milan. Pemecatan dari kerusi panas di Stamford Bridge rupa-rupanya
tidak pernah memudarkan sentuhan magis Mourinho. Musim pertama di San Siro,
beliau mengemudi `I Nerazzurri’
mengekalkan kejuaraan Serie A buat musim ketiga berturut-turut sekaligus
mengekalkan kesinambungan kejuaraan kelab tersebut bersama Mancini dua musim
sebelumnya.
Musim kedua di San Siro bertambah manis buat
Mourinho kerana kali ini beliau berjaya mengemudi Inter menjulang kejuaraan `Treble’ (Serie A, Coppa Italia dan Liga
Juara-Juara). Kejayaan `Treble’ ini
mengesahkan lagi status Mourinho selaku antara jurutaktik terbaik dunia, lantas
menarik minat Florentino Perez untuk mendapatkan khidmatnya di Santiago
Bernabeu dalam usaha beliau menamatkan dominasi tiga musim Barcelona di La
Liga.
Medal kejuaraan dan Mourinho umpama besi dan
magnet, kerana di Sepanyol beliau berjaya memenuhi impian Perez untuk menamatkan
kemarau tiga tahun Real tanpa kejuaraan liga menerusi kejayaan mengemudi `Los Blancos’ menjulang trofi La Liga
pada musim 2011-12. Mourinho melengkapkan dua musim di Santiago Bernabeu
menerusi kejayaan menjulang trofi La Liga, Copa del Rey dan Supercoppa de
Espana sebelum kembali semula ke Stamford Bridge.
Stamford
Bridge Tidak Lagi Seperti Dulu
Mourinho kembali semula menyertai `cinta
hatinya’ selepas enam tahun beliau meninggalkan Stamford Bridge. Pada Jun 2013,
beliau dinamakan selaku pengurus Chelsea menggantikan posisi Rafa Benitez. Jika
sembilan tahun lalu beliau berjaya mengemudi Chelsea menjulang trofi Liga
Perdana tapi kini Stamford Bridge tidak lagi `indah’ buatnya.
Chelsea di bawah kendalian Mourinho cuma
mampu menamatkan musim 2013-14 di tangga ketiga liga, empat mata di belakang
Manchester City selaku juara. Dalam saingan Liga Juara-Juara pula, mereka
disingkir Atletico Madrid di peringkat separuh akhir.
Belajar dari kegagalan musim pertama sejak
beliau kembali semula ke Stamford Bridge, Mourinho sekali lagi meletakkan
dirinya sebagai pemenang apabila berjaya mengemudi Chelsea menjuarai trofi Liga
Perdana buat kali kelima dalam sejarah kelab. Kejayaan pada musim 2014-15 itu
dilengkapkan beliau menerusi kejayaan dinobatkan selaku Pengurus Terbaik musim
tersebut.
Selepas kejayaan mengemudi Chelsea menjulang
trofi liga, Mourinho diberikan lanjutan kontrak selama empat tahun yang
menyaksikan beliau kekal di Stamford Bridge hingga 2019. Bagaimanapun langit di
Stamford Bridge kembali suram buat Mourinho. Kontrak lumayan nampaknya gagal
memotivasikan beliau untuk menjadikan Chelsea terus digeruni.
Selepas tewas sembilan dari 16 perlawanan
Liga Perdana, Chelsea akhirnya mengumumkan pemecatan Mourinho pada Disember
2015. Pencapaian Chelsea dalam 16 perlawanan awal liga (2015-16) itu merupakan
rekod terburuk sepanjang karier Mourinho sebagai pengurus lantas menamatkan
kisah cinta epik beliau bersama skuad `The
Blues’ itu.
Bergelut
Di Old Trafford
Sangat mengujakan bila pihak pengurusan
Manchester United mengumumkan perlantikan Mourinho sebagai pengganti Louis Van
Gaal. Melihat kepada rekod silam serta kredibiliti Mourinho, ramai penyokong
percaya bahawa beliau adalah individu paling tepat bagi mengembalikan semula
kegemilangan selepas persaraan Sir Alex Ferguson.
Ketika ekspektasi tinggi diletakkan di atas
bahu beliau dalam usaha mengembalikan kegemilangan United, Mourinho berjaya
menanganinya dengan baik apabila beliau berjaya menamatkan musim pertamanya di
Old Trafford (2016-17) dengan menghadiahkan tiga trofi (Perisai Komuniti, Piala
Liga dan Liga Europa) dalam kabinet kejuaraan kelab.
Bagaimanapun United menamatkan musim 2017-18
iaitu musim kedua Mourinho sebagai pengendali di Old Trafford tanpa sebarang
kejuaraan. United menamatkan saingan liga di tangga kedua, 19 mata di belakang
Manchester City selaku juara selain tewas 0-1 kepada Chelsea di pentas akhir
Piala FA. Dalam saingan Liga Juara-Juara pula, perjalanan United terkandas di
pusingan kalah mati 16 pasukan selepas mereka disingkir Sevilla menerusi
aggregat 1-2.
Skrip musim 2015-16 seolah-olah berulang
dalam kerjaya Mourinho cuma kali ini ia berlaku di Old Trafford pula.
Sepertimana Chelsea (pada musim 2015-16), United memulakan musim 2018-19 dengan
sangat buruk. Meskipun berjaya menewaskan Leicester City (2-1) pada perlawanan
pembukaan, United kemudiannya tewas dua perlawanan berturut-turut kepada
Brighton & Hove Albion dan Tottenham Hotspurs.
Kekalahan 0-3 kepada Spurs di Old Trafford
merupakan kekalahan di gelanggang sendiri terburuk yang dialami Mourinho
sepanjang kariernya. Tiga mata yang dikutip United dari tiga perlawanan awal
liga pula merupakan permulaan terburuk mereka dalam tempoh 26 tahun. Kekalahan
1-3 kepada Liverpool di Anfield 17 Disember lalu akhirnya menamatkan sisa-sisa
perjuangan Mourinho dan beliau akhirnya ditunjukkan pintu keluar dari Old
Trafford.
Sentuhan
Yang Semakin Hilang
Terima kasih untuk tiga trofi yang beliau
hadiahkan pada musim pertamanya di Old Trafford. Selain daripada itu Mourinho
nampaknya gagal memberikan impak sepertimana ketika beliau mula-mula tiba di
England 15 tahun lalu. Beliau memenangi medal kejuaraan Liga Perdana ketiganya
bersama Chelsea empat tahun lalu namun sentuhan magis Mourinho sebenarnya mula
pudar sejak beliau menyertai Real Madrid pada 2010.
Di Santiago Bernabeu beliau tidak lagi
dihormati pemain hinggakan arahannya sering diingkari. Begitu juga selepas
beliau kembali semula ke Stamford Bridge. Musim terakhirnya bersama `The Blues’ beliau mengkritik
pemain-pemainnya secara terbuka hingga kemuncaknya beberapa bintang Chelsea `tiada
hati’ lagi untuk bermain di bawah arahannya. Suasana tidak harmoni dalam kem
Chelsea menyumbang kepada penurunan prestasi mereka yang akhirnya menyebabkan
Mourinho dipecat.
Di Old Trafford Mourinho melakukan kesilapan
sama. Musim pertama diharungi dengan cemerlang menerusi tiga trofi yang berjaya
dimenangi. Musim kedua United menduduki tangga kedua liga, satu pencapaian yang
menurut Mourinho patut dibanggakan. Musim ketiga segala-galanya tidak menjadi buat
Mourinho. Permulaan buruk dalam saingan liga, gaya permainan yang membosankan, hilang
kawalan di bilik persalinan dan mengkritik pemain secara terbuka menyebabkan
Mourinho tidak lagi dihormati sebilangan besar pemainnya.
Akibatnya Mourinho terpaksa membayar harga
yang mahal apabila reputasinya sekali lagi tercalar selepas pihak pengurusan
United mengambil keputusan untuk memecatnya. Lebih malang pemain-pemain seperti
Henrikh Mkhitaryan, Eric Bailly, Victor Lindelof, Fred, Paul Pogba, Alexis
Sanchez, Diogo Dalot dan Romelu Lukaku gagal menyerlahkan potensi sebenar
mereka ketika bermain di bawah arahannya.
Kembalilah
Jose
Pemecatan ini saya harap bukanlah pengakhiran
buat Mourinho. Untuk seorang pengurus berprofil tinggi seperti beliau serta
karakter yang dimilikinya, saya berharap Mourinho akan kembali mewarnai kancah
bolasepak suatu hari nanti. Mungkin juga ada sesuatu yang boleh beliau pelajari
di sebalik kegagalannya ketika bersama Chelsea dan United sebelum melakukan
kemunculan semula.
Kegagalan Mourinho bukan sahaja berkisar
tentang taktikal yang diaturnya di atas padang tetapi juga faktor yang berlaku
di luar padang. Perbalahan dengan pemain, mengkritik pemain secara terbuka,
tidak lagi dihormati, gagal memotivasikan pemain serta hilang kawalan di bilik
persalinan akhirnya menyumbang kepada kemerosotan prestasi keseluruhan pasukan.
Dalam buku hasil nukilan Sir Alex Ferguson
berjudul `Leading’, beliau ada
menyebut bahawa seorang pengurus itu boleh dianggap `sudah mati’ jika pemain mula
mengambil keputusan `tidak lagi bermain untuk mereka’. Menurut Sir Alex lagi,
definisi `mati’ itu ialah apabila seorang pengurus gagal memotivasikan pemain
untuk mengikuti arahannya. Ya...itulah yang berlaku kepada Mourinho ketika di
Stamford Bridge dan kemudiannya Old Trafford. Glory Glory Manchester United!!! –
Azhar Johar
Tiada ulasan:
Catat Ulasan