PATRICE EVRA: RAJA SISI KIRI PERTAHANAN UNITED SELAMA LAPAN MUSIM

Perancis sangat terkenal sebagai sebuah negara kuasa bolasepak dunia yang berjaya melahirkan bakat-bakat hebat terdiri dari kaum imigran (pendatang). Ketika Les Blues menjulang trofi Eropah buat pertama kali pada 1984, mereka memiliki dua pemain berdarah imigran selaku penggerak jentera tengah skuad pimpinan Michel Hidalgo itu. Dua pemain yang saya maksudkan ialah Jean Tigana (berdarah Mali) dan Luiz Fernandez (berdarah Sepanyol).

14 tahun selepas kejayaan Michel Platini menjulang kejuaraan Euro 84 di Parc des Princes, Perancis sekali lagi menggegar arena bolasepak dunia, dan kali ini menerusi kejayaan mereka membenam Brazil di final Piala Dunia yang turut diadakan di tanah air mereka sendiri. Kejayaan Perancis menjulang trofi Piala Dunia pada 1998 itu turut diwarnai menerusi kehadiran pemain-pemain imigran dalam skuad mereka dan kali ini jumlah tersebut lebih besar berbanding skuad Euro 84.

Lilian Thuram, Zinedine Zidane, Marcel Desailly dan Patrick Vieira antara anak-anak imigran yang menjadi tonggak skuad pimpinan Aime Jacquet ketika itu hingga menyaksikan mereka muncul juara dunia buat pertama kali. Selepas itu lahir pula generasi pemain-pemain imigran dalam skuad kebangsaan seperti Patrice Evra, Samuel Umtiti, Blaise Matuidi, N’Golo Kante, Antoine Greizmann, Presnel Kimpembe, Ousmane Dembele, Paul Pogba, Benjamin Mendy dan ramai lagi.

Di Old Trafford pula, antara pemain Perancis yang pernah menyarung jersi United ialah Eric Cantona, William Prunier, Mikael Silvestre, Fabien Barthez, Laurent Blanc, David Bellion, Louis Saha, Gabriel Obertan, Patrice Evra, Morgan Schneiderlin, Paul Pogba dan Anthony Martial. Bagaimanapun dari deretan nama yang tersenarai, hanya Cantona dan Evra yang layak di senaraikan sebagai lagenda kelab atas pencapaian dan sumbangan yang telah mereka berikan.

Anak Imigran Dan Permulaan Karier

Sepertimana Tigana, Fernandez, Zidane, Vieira atau Desailly, Evra juga merupakan anak imigran di bumi Perancis. Bagaimanapun berbeza dengan Zidane yang mula mengasah bakat dengan menendang bola di lorong-lorong kecil sekitar kejiranan La Castellane, Evra pula datang dari keluarga kelas atasan. Evra dan keluarganya berhijrah ke kota Paris bukan untuk lari dari kemiskinan di negara asal, tetapi kerana mengikuti ayahnya yang bertugas sebagai seorang diplomat.  

Minat Evra terhadap bolasepak sudah terlihat sejak zaman kanak-kanak beliau lagi. Berbanding saudara lelakinya yang lain, Evra gemar mengisi waktu lapang selepas sesi persekolahan dengan bermain bolasepak. Pada usia 11 tahun, Evra menyertai CO Les Ulis yang juga merupakan sebuah kelab bolasepak tempatan berpangkalan di selatan Paris. “Saya bawakan kepada anda Romario baru”, kata Jean-Claude Giodanella (jurulatih CO Les Ulis) ketika menyambut kedatangan Evra.

Meskipun anda mengenali Evra sebagai antara bek kiri terbaik dunia ketika era kemuncaknya sebagai pemain, beliau sebenarnya bermula sebagai penyerang ketika memulakan karier bolasepak di zaman kanak-kanak. Menurut Giordanella, Lille dan Rennes pernah menghantar pencari bakat mereka untuk memantau perkembang Evra, namun mereka akhirnya memutuskan bahawa postur tubuhnya yang kecil tidak sesuai untuk Evra bermain sebagai penyerang.

Selepas menyertai CO Les Ulis selama semusim, Evra kemudiannya memutuskan untuk menyertai CSF Bretigny pula pada 1993. Pada usia 16 tahun, impian Evra untuk beraksi di Ligue 1 hampir menjadi kenyataan apabila Paris St Germain datang menawarkan tempat untuk beliau beraksi bersama skuad remaja mereka. Bagaimanapun mimpi indah Evra tidak berpanjangan selepas kontraknya ditamatkan gergasi Perancis itu, hanya setahun selepas kehadirannya di Parc des Princes.

Berkelana Ke Itali

Keputusan Paris St Germain menamatkan kontraknya tanpa sebarang alasan tetap tidak memadam rasa cinta Evra kepada bolasepak. Peluang untuk beliau bermain dalam kesebelasan kelab profesional akhirnya muncul lagi dan ironinya ia datang dalam satu kejohanan futsal yang disertai Evra. Penampilan Evra dalam kejohanan futsal di Jurvisy-sur-Orge itu menarik perhatian seorang pencari bakat separuh masa dari kelab Torino, yang kemudiannya menawarkan kepada beliau untuk melakukan satu sesi trial bersama kelab Serie A itu.

Evra gagal mendapatkan tempatnya di Torino, tetapi penampilan beliau dalam sesi trial itu menarik minat Marsala, kelab yang beraksi di liga C1 Itali. Marsala bukan sahaja menawarkan kontrak profesional pertama kepada Evra, tetapi mereka juga memberikan beliau peranan sebagai side midfielder dalam kesebelasan bergelar Biancazurri itu. Sepanjang semusim (1998/99) Evra menyarung jersi Marsala, beliau melakukan 27 penampilan dan menjaringkan enam gol menerusi peranan yang dimainkannya di posisi tersebut (side midfielder).

Pulang Ke Perancis

Pada musim 1999/2000, Evra menyertai Monza yang beraksi di Serie B, tetapi kegagalan merebut tempat dalam kesebelasan utama menyebabkan beliau memutuskan untuk kembali ke Perancis. Tawaran kemudiannya datang dari OGC Nice yang ketika itu beraksi di Ligue 2, tetapi Evra memerlukan tempoh semusim sebelum berjaya tampil bersama skuad utama. Kecederaan yang dialami dua bek Nice (Jean Charles-Cirrili dan Jose Cobos) bukan sahaja membuka peluang buat Evra tampil dalam kesebelasan utama Nice, tetapi ia juga menjadi detik transformasi beliau dari seorang side midfielder kepada fullback.

Penampilan cemerlang Evra di posisi baharunya itu turut menyaksikan beliau tersenarai dalam Ligue 2 Team of the Year bagi musim 2001/02. Dua musim bersama Nice, Evra kemudiannya menyertai Monaco pada 2002 di mana peluang beraksi di Ligue 1 bersama skuad bimbingan Didier Deschamps itu mengukuhkan lagi reputasi beliau sebagai antara bakat muda sedang meningkat naik di Perancis. Empat musim menyarung jersi Monaco, Evra melakukan 120 penampilan di Ligue 1, menjaringkan dua gol selain berjaya membantu skuad merah putih itu menjulang trofi Coupe de la Ligue (pada musim 2002/03).

Pelaburan Yang Hampir Gagal

Pada penghujung Disember 2005, terdapat khabar angin tentang minat Inter Milan untuk membawa Evra beraksi di San Siro. Bagaimanapun United akhirnya mengorak langkah lebih ke hadapan dan pada awal tahun baharu 2006, mereka mengumumkan secara rasmi perpindahan Evra dari Monaco ke Old Trafford. Isu konsistensi Gabriel Heinze di posisi bek kiri memaksa Sir Alex Ferguson keluar dari kebiasaan dengan melakukan pembelian pemain baharu di pertengahan musim.

Selepas perpindahan beliau ke Old Trafford bernilai £5.5 juta itu diumumkan secara rasmi, Evra berkata, “Saya tidak berminat mengadakan perbincangan dengan Arsenal, Liverpool atau Real Madrid. Saya sudah tegaskan kepada Monaco bahawa saya hanya ingin mendengar tawaran dari Manchester United”. Bagaimanapun pada peringkat awal kehadirannya di Old Trafford, Evra terpaksa bergelut dalam usahanya menyesuaikan diri dengan tempo bolasepak Inggeris.

Aksi menentang Manchester City pada 14 Januari 2006 di gelanggang lawan yang sepatutnya menjadi detik indah buat Evra sebaliknya bertukar kepada mimpi ngeri. Kegagalan Evra menyaingi Robbie Fowler dan Trevor Sinclair menyaksikan beliau cuma mampu bertahan selama 45 minit pada penampilan pertamanya di Liga Perdana. Selepas aksi itu yang menyaksikan United tewas 1-3, Fergie secara terbuka mengatakan bahawa beliau melakukan perjudian besar dengan menurunkan Evra.

“Fergie mengeluarkan saya selepas 45 minit. Saya tahu dia amat marah. Dia memandang saya dan berkata, “Evra sekarang kamu sudah melihat bolasepak Inggeris yang sebenar. Apa yang perlu kamu lakukan sekarang ialah perhatikan dan belajar”. Sejak itu saya belajar dengan menyaksikan DVD tentang kelab. Sejak saat itu juga saya mula belajar untuk lebih menghormat jersi United”, imbas Evra tentang debutnya untuk United yang berlaku lebih 13 tahun lalu.

Meskipun kemampuan beliau dipertikaikan ramai pihak dan dilabel sebagai `pembelian yang gagal’, Evra secara perlahan-lahan mula memperbaiki teknik permainannya untuk disesuaikan dengan budaya bolasepak Inggeris. Ketika mengharungi musim penuhnya di Old Trafford (2006/07), Evra akhirnya berjaya menyingkirkan Heinze dari kesebelasan utama dan kemudiannya menguasai posisi bek kiri United secara total selama lapan musim.

Trofi Pertama Di Old Trafford

Musim 2006/07 bukan sahaja menyaksikan Evra mengharungi musim penuhnya di Liga Perdana, tetapi lebih daripada itu beliau juga berjaya membantu United menjulang trofi Liga Perdana buat pertama kali dalam tempoh tiga tahun. Penampilan cemerlang Evra sepanjang musim tersebut turut menyaksikan beliau tersenarai dalam barisan PFA Team of the Year bersama tujuh lagi pemain United (Edwin Van der Sar, Gary Neville, Rio Ferdinand, Namanja Vidic, Ryan Giggs, Cristiano Ronaldo dan Paul Scholes).

Selepas pelbagai kritikan dilemparkan kepadanya, Evra akhirnya berjaya membuktikan bahawa beliau memang layak membarisi skuad yang dilabel sebagai antara kesebelasan terbaik dunia ketika itu. Evra terus tampil konsisten selaku bek kiri yang tiada galang gantinya dalam skuad Fergie meskipun terdapat beberapa pemain muda yang pernah keluar dan masuk ke dalam skuad utama seperti Ritchie de Laet, Fabio da Silva dan Alexander Buttner.

Karisma Seorang Patrice Evra

Evra adalah contoh fullback era moden yang tidak terikat dengan kerja bertahan semata-mata. Dalam situasi offensive beliau akan cuba untuk mara sejauh mungkin ke kawasan lawan dari sisi padang dan melakukan hantaran-hantaran silang untuk disudahkan rakan di barisan serangan. Tidak dinafikan bahawa Evra juga antara pemain yang memainkan peranan besar di sebalik kejayaan United menjulang empat kejuaraan liga dalam tempoh lima musim (dari 2006/07 hingga 2010/11).

Setiap musim sepanjang tujuh tahun terakhir beliau menyarung jersi United, Evra juga muncul pemain paling banyak melakukan penampilan dalam saingan liga berbanding mana-mana pemain United ketika itu. Tidak terbatas dengan peranannya di atas padang, sosok Evra selaku pemain senior turut sama pentingnya di bilik persalinan. Menurut Gary Neville dalam satu wawancara dengan SkySports, Evra umpama gam yang `melekatkan’ pemain-pemain United. Kemampuan Evra bertutur dalam lima bahasa juga banyak membantu beliau di bilik persalinan.

Sementara itu Paul Scholes pula menyebut bahawa kejayaan United menjulang banyak kejuaraan di penghujung era Fergie sebenarnya turut dibantu karisma yang ada dalam diri Evra. “Ketika Patrice datang, kami tertanya-tanya mengapa pengurus menandatangani seorang joki untuk sebuah kelab bolasepak. Tetapi keperibadiannya muncul secara perlahan-lahan. Dia pemain yang kuat, memiliki tekad untuk sentiasa berada dalam skuad dan menghadapi semua cabaran dengan berani”, kata Scholes dalam wawancara dengan Manchester Evening News.

Evra vs Suarez

Tidak lengkap sekiranya anda bercakap tentang Evra tetapi tidak menyentuh tentang perseteruan yang membabitkan beliau dengan Luis Suarez. United dan Liverpool memang sudah diketahui merupakan dua musuh tradisi sejak sekian lama, tetapi api permusuhan dua kelab itu semakin memanas saat United dan Liverpool bertembung pada aksi liga musim 2011/12 yang dilangsungkan di Anfield.

Pertembungan North West Derby pada 15 Oktober 2011 itu berkesudahan dengan keputusan seri (1-1), tetapi momen paling menarik sepanjang perlawanan tentunya membabitkan insiden percakaran antara Evra dan Luiz Suarez. Suarez telah dituduh menghina Evra dengan melemparkan perkataan `negrito’ kepada beliau yang akhirnya mengakibatkan bintang antarabangsa Uruguay itu digantung lapan perlawanan oleh FA England.

Pada 11 Februari 2012, giliran Liverpool pula bertandang ke Old Trafford dan drama membabitkan dua pemain ini terus berlanjutan. Keengganan Suarez untuk bersalaman dengan Evra menyaksikan beliau dijadikan sasaran cemuhan penyokong-penyokong United sepanjang perlawanan. United berjaya menewaskan Liverpool (2-1) dalam perlawanan itu, dan kemenangan tersebut digunakan sepenuhnya oleh Evra untuk melunaskan dendamnya terhadap Suarez.

Selebrasi berlebihan yang dilakukan Evra betul-betul di hadapan Suarez saat bintang Liverpool itu berjalan menuju ke terowong pemain akhirnya mencetuskan sedikit kekecohan di kalangan pemain kedua-dua pasukan. Meskipun kekecohan itu tidak sehebat insiden Battle of the Buffet yang tercetus pada 2004, ia sebenarnya turut menandakan tamatnya perseteruan membabitkan Evra dan Suarez. Dua tahun selepas itu, Evra menyertai Juventus manakala Suarez pula memilih haluan ke Barcelona.

Penutup Era Gemilang Evra

Sejak pemergian beliau pada 2014, mana-mana pengurus di Old Trafford selepas itu terpaksa bergelut dalam usaha mereka mencari pengganti setaraf Evra di sisi kiri pertahanan United. Bukan itu sahaja, bilik persalinan turut kehilangan karisma seorang pemimpin yang ada dalam diri Evra. Luke Shaw, Daley Blind, Matteo Darmian bahkan Ashley Young pernah silih berganti mengisi posisi bek kiri United, tetapi tiada seorang pun di antara mereka yang boleh dilabel sebagai setaraf dengan Evra.

Menurut catatan Squawka, sepanjang karier profesionalnya, Evra tampil dalam 699 perlawanan kompetitif manakala di peringkat kelab pula beliau sudah memenangi pelbagai kejuaraan major ketika bersama Monaco, United dan Juventus. Tempoh sembilan musim di Old Trafford tentunya merupakan tempoh paling gemilang dalam kerjaya Evra sebagai pemain kerana di sinilah beliau berjaya menjulang trofi Liga Perdana sebanyak lima kali, tiga kali menjulang Piala Liga, lima kali memenangi medal Perisai Komuniti, satu kejuaraan Liga Juara-Juara dan satu kejuaraan Kelab Dunia.

Selepas tempoh dua dekad bergelumang dalam kancah bolasepak profesional, Evra akhirnya mengumumkan persaraannya pada 29 Julai lalu menerusi video berdurasi hampir enam minit yang dimuat naik di akaun Instagram beliau. Pada 2014, kita kehilangan seorang fullback paling menarik pernah disaksikan aksinya di Old Trafford saat Evra memutuskan berhijrah ke kota Turin. Dan kini, dunia bolasepak secara rasminya kehilangan seorang lagi legenda dan antara pemain terbaik mereka bila Evra mengucapkan salam perpisahan kepada karier profesionalnya. Glory Glory Manchester United!!! – Azhar Johar

Nota: Artikel ini ditulis sempena persaraan Patrice Evra pada 29 Julai lalu.